Ciśnienie w oponach – jak dbać o jego prawidłowy poziom?
Co znajdziesz w artykule:
Odpowiednie ciśnienie w oponach samochodu ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa jazdy i wydajności pojazdu. Choć utrzymanie prawidłowego ciśnienia w oponach jest stosunkowo proste, wielu kierowców bagatelizuje tę kwestię, nie zdając sobie sprawy, że niewłaściwe ciśnienie może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji na drodze i… nie sprzyja oszczędzaniu. Czym jest zatem ciśnienie w oponach, dlaczego jest tak istotne i jak możesz zadbać o jego odpowiedni poziom?
Prawidłowe ciśnienie w oponach samochodowych – dlaczego jest tak ważne?
Ciśnienie w oponie to nic innego jak siła, z jaką powietrze naciska na ścianki opony. Głównym celem utrzymania właściwego ciśnienia jest zapewnienie optymalnej powierzchni styku opony z nawierzchnią drogi, co ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia odpowiedniej przyczepności i manewrowości pojazdu.
Prawidłowo napompowane opony w samochodzie zapewniają bezpieczeństwo na drodze, bardziej precyzyjne reakcje układu kierowniczego i bardziej płynną jazdę niż opony, które są niewłaściwie napompowane. Odpowiednie ciśnienie zapewnia też większą trwałość, a więc i żywotność opon, a także sprzyja oszczędzaniu paliwa.
Pamiętaj! Ciśnienie w oponach może ulegać zmianom w zależności od różnych czynników. Na ciśnienie w oponach wpływa np. temperatura powietrza, ale także obciążenie pojazdu, dlatego warto dostosować je do warunków jazdy, np. podczas długiej podróży latem z pełnym bagażem.
3 główne czynniki, które wpływają na wzrost ciśnienia w oponach podczas jazdy:
- Temperatura – kiedy opona obraca się i toczy po drodze, generuje ciepło. To ciepło powoduje wzrost temperatury opony, a w rezultacie wzrost ciśnienia w jej wnętrzu. Proces ten nazywa się efektem termicznym.
- Tarcie – podczas jazdy opony narażone są na tarcie między bieżnikiem a nawierzchnią drogi. To tarcie generuje ciepło, które przenosi się na oponę. Zwiększone tarcie podczas hamowania, skręcania i przyspieszania może prowadzić do większego wzrostu temperatury i ciśnienia w oponach.
- Obciążenie – ciśnienie w oponach jest również zależne od obciążenia, czyli masy, którą dźwigają. Im większy ciężar oddziałuje na opony, tym większe ciśnienie w ich wnętrzu.
Jak często sprawdzać ciśnienie w oponach?
To ważne, by wyrobić sobie nawyk systematycznego sprawdzania ciśnienia w oponach. Jest to proste zadanie, które każdy kierowca powinien wykonywać regularnie, zwykle co najmniej raz w miesiącu lub przed dłuższą podróżą.
Pamiętaj! Pomiar ciśnienia w oponach samochodu powinno przeprowadzać się, gdy opony są zimne. Jeżeli zmierzysz ciśnienie po dłuższej jeździe, wynik może być wyższy ze względu na efekt termiczny. Dlatego ważne jest, aby skontrolować ciśnienie w oponach przed rozpoczęciem jazdy lub po schłodzeniu się opon.
– Poziom ciśnienia najlepiej sprawdzać w zimnych oponach, tymczasem większość kierowców robi to na stacjach benzynowych, a zanim do nich dojadą, opony zdążą się już nagrzać – mówi Andrzej Przybylski, Head of AM AFTM Sales CEE ams OSRAM Group. – By zapewnić sobie dokładność pomiaru, lepiej użyć przenośnego kompresora, który warto na stałe umieścić w bagażniku auta. Firma OSRAM opracowała aż osiem modeli kompresorów TYREinflate o różnych parametrach. Już podstawowy model, OSRAM TYREinflate OTI200, potrafi napompować 13-calową oponę do ciśnienia 2,4 bar w ciągu 4,5 minuty – rekomenduje Andrzej Przybylski.
Jakie jest prawidłowe ciśnienie w oponach?
Odpowiednie ciśnienie w oponach może się różnić w zależności od marki i modelu pojazdu. Zazwyczaj zalecane wartości ciśnienia są jasno podane przez producenta samochodu i można je znaleźć w instrukcji obsługi auta. Warto poszukać ich także na naklejce umieszczonej na ramie drzwi kierowcy lub na wewnętrznej stronie klapki wlewu paliwa.
Ogólnie przyjmuje się, że typowe zalecane ciśnienie w oponach samochodu osobowego, które zapewnia dobry poziom bezpieczeństwa jazdy i zapobiega uszkodzeniom ogumienia, to ok. 2,2–2,5 bara (32–36 psi).
Warto jednak pamiętać, że niektóre pojazdy, takie jak samochody terenowe, vany lub ciężarówki, mogą wymagać innych wartości ciśnienia w oponach ze względu na ich specyfikę czy obciążenie. Producenci samochodów różne wartości ciśnienia mogą rekomendować też dla przednich i tylnych opon.
Pamiętaj! Podczas sprawdzania ciśnienia w oponach upewnij się, że odczytujesz wynik zgodnie z odpowiednią jednostką. Ciśnienie w oponach samochodowych jest zwykle wyrażane w barach (bar), ale bywa, że w jednostce atmosfery (atm) lub w kilopaskalach (kPa). W brytyjskim systemie miar używane są również funty na cal kwadratowy (psi).
Dowiedz się więcej: Co to jest geometria kół
Czym grozi jazda na zbyt wysokim ciśnieniu?
Jeżdżenie z niewłaściwym ciśnieniem w oponach jest obarczone sporym ryzykiem. Jeżeli ciśnienie w oponach jest zbyt wysokie, to ich powierzchnia styku z drogą zmniejsza się. Taka sytuacja bezpośrednio prowadzi do:
- utraty przyczepności i mniejszej zdolności do skutecznego hamowania,
- drgań samochodu podczas jazdy – kiedy opony nie mają równomiernego kontaktu z drogą, powstają wibracje, które utrudniają kierowanie pojazdem i stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa na drodze,
- nierównomiernego zużycia bieżnika lub w ekstremalnych przypadkach – wybrzuszeń na ściankach opon, co wpływa na pogorszenie trwałości opon i ich żywotności.
Czym grozi jazda na zbyt niskim ciśnieniu?
Kiedy ciśnienie jest zbyt niskie, powierzchnia styku opony z drogą jest większa, co wzmaga tarcie i podnosi temperaturę opony, a to może prowadzić do:
- przegrzewania się bieżnika i powstania niebezpiecznych uszkodzeń strukturalnych opony,
- słabszego panowania nad pojazdem, np. niekontrolowanego poślizgu podczas hamowania czy skręcania, szczególnie na mokrej nawierzchni,
- większego zużycia paliwa – kiedy ciśnienie w oponie jest zbyt niskie, większa jej powierzchnia styka się z drogą, co powoduje większy opór koła, a więc auto wymaga większej ilości energii do poruszania się, a to w konsekwencji prowadzi do częstszych wizyt na stacjach benzynowych.
Pamiętaj! Jeśli obserwujesz regularny spadek ciśnienia w oponie, to może świadczyć to o problemach z kołem, które wymagają konsultacji w warsztacie samochodowym.
W przypadku drobnego uszkodzenia opony, skutkującego uciekającym powietrzem, do najbliższego warsztatu czy wulkanizatora pozwoli dojechać uszczelniacz do opon samochodowych, który warto mieć zawsze w bagażniku auta, by w sytuacji awaryjnej samemu „załatać” przedziurawioną oponę.
– Obok przenośnego kompresora, warto mieć pod ręką profesjonalny uszczelniacz w formie żelu OSRAM TYREseal 450 – poleca Andrzej Przybylski, Head of AM AFTM Sales CEE ams OSRAM Group. – Ten wygodny w użyciu produkt pozwala na szybką naprawę opony i dalszą jazdę nawet do 200 km. Żel uszczelnia przebicia o średnicy do 6 mm i jest bezpieczny dla czujników TPMS.
Jak samodzielnie dbać o prawidłowe ciśnienie w oponach
Choć od 1 listopada 2014 roku, nowe auta produkowane w UE są wyposażane w system monitorowania ciśnienia w oponach (TPMS), nie warto polegać wyłącznie na czujnikach. Regularne samodzielne sprawdzanie ciśnienia w oponach to najlepszy sposób na to, by nie spadło ono znacznie poniżej optymalnego poziomu zalecanego przez producenta. Warto to robić, tym bardziej że początkowo zmieniające się ciśnienie w oponach nie daje wyraźnych objawów i z fotela kierowcy trudno zauważyć niewielkie odchylenie od normy, a nawet takie może zwiększać koszty eksploatacyjne auta i być przyczyną niebezpiecznej sytuacji na drodze.
Pamiętaj! Sprawdzaj ciśnienie także w kole zapasowym i utrzymuj je na właściwym poziomie – w przypadku awarii niedopompowana opona może nie być najlepszym ratunkiem.
Wzmożoną czujność należy zachować szczególnie zimą i latem, kiedy skoki temperatur mogą być duże.
Jak krok po kroku sprawdzić ciśnienie w oponach?
- Zdejmij nakrętkę z zaworu opony.
- Umieść manometr na trzpieniu zaworu i naciśnij wystarczająco mocno, aby dźwięk syczenia zniknął, a manometr dostarczył odczyt.
- Użyj kompresora, aby napompować opony, w których jest zbyt niskie ciśnienie. Jeśli używasz takiego na stacji benzynowej, zaparkuj tak, aby wąż sięgał do wszystkich czterech opon.
- Po napełnieniu opon użyj manometru, aby ponownie sprawdzić ciśnienie. Jeśli przepełniłeś opony, zawsze możesz wypuścić trochę powietrza.
Jeśli to możliwe sprawdzaj ciśnienie w oponach zgodnie z zasadą, by nie robić tego, kiedy są nagrzane. Najlepszym rozwiązaniem jest dokonanie pomiaru przed rozpoczęciem jazdy lub po odczekaniu, aż opony wystygną. Jeśli jednak musisz sprawdzić ciśnienie podczas jazdy, zwróć uwagę na ewentualne różnice wynikające z wysokiej temperatury.
Dla poprawy komfortu użytkowania auta, rozważ wyposażenie się w przydatne akcesoria takie jak np. przenośny kompresor, dzięki któremu w odpowiednich warunkach zapewnisz prawidłowe ciśnienie w oponach, czy uszczelniacz do opon, który zadziała niczym plaster w awaryjnej sytuacji.
Na koniec, nie zapominaj o tym, że odpowiednie ciśnienie w oponach to przede wszystkim kwestia bezpieczeństwa jazdy, na które możesz wpłynąć niewielkim wysiłkiem.
