Jak wybrać właściwy płyn do chłodnicy?
Układ chłodzenia to wbrew pozorom bardzo skomplikowany system mający za zadanie o wiele więcej niż tylko chłodzenie silnika. Jak wybrać właściwy płyn do chłodnicy i o czym należy pamiętać przy kontroli całego układu chłodzenia? Podpowiadamy!
Układ chłodzenia to wbrew pozorom bardzo skomplikowany system mający za zadanie o wiele więcej niż tylko chłodzenie silnika. Właściwa obsługa powinna sprowadzać się nie tylko do kontroli poszczególnych elementów tego układu, ale również dbania o właściwy poziom odpowiednio dobranego płynu chłodzącego. Płyn chłodzący musi zapewniać odpowiedni poziom ochrony przed przegrzaniem, a gdy temperatura otoczenia spada poniżej zera nie powinien zamarznąć.
Ochrona przed zamarzaniem i przegrzaniem
Prawie każdy płyn niezamarzający (koncentrat) składa się z ok. 90% glikolu oraz 10% dodatków (w przypadku ochrony przed korozją zwanych inhibitorami). Dodatki mają za zadanie poprawę właściwości płynu. Stosowane w samochodach płyny chłodzące są mieszaniną wody oraz koncentratu niezamarzającego. Idealna proporcja mieszaniny wynosi 1:1, co odpowiada ochronie przed zamarzaniem do -36° C. Maksymalną ochronę przed zamarzaniem do temperatury ok. -52C uzyskuje się przy proporcji 2:1 (płyn niezamarzający:woda).
Uwaga:
Nigdy nie należy stosować nierozcieńczonego, czystego koncentratu niezamarzającego, ponieważ zamarza już w temperaturze ok. -16° C i bardzo źle odprowadza ciepło. Woda charakteryzuje się o wiele większą zdolnością do odprowadzania ciepła niż glikol. Większa ilość wody w mieszaninie powoduje zatem lepsze chłodzenie.
Woda z kranu czy destylowana?
Pytanie o to, czy do układu chłodzenia należy używać wody destylowanej wynika z faktu, iż w przeszłości stosowano płyny niezamarzające zawierające fosforany. Fosforany te nie były tolerowane przez minerały zawarte w wodzie z kranu.
Wskazówka:
Ze względu na to, iż od dłuższego czasu w płynie niezamarzającym nie są stosowane fosforany, można stosować pitną wodę z kranu. W przypadku wody o szczególnie wysokiej twardości należy stosować mieszaninę wody z kranu i wody destylowanej. Podstawową zaletą wody destylowanej jest bardzo niska zawartość minerałów, które mogą powodować powstawanie osadów w silniku. Ze względu na to, iż obecnie dostępne płyny niezamarzające można mieszać również ze stosunkowo twardą wodą, od dłuższego czasu nie stanowi to żadnego problemu. Natomiast główną wadą wody destylowanej jest niższy poziom wartości pH w porównaniu do wody z kranu. Czysta, poddana trzykrotnej destylacji woda osiąga neutralną wartość pH na poziomie 7,0. Woda zasadowymi wartościami – najczęściej na poziomie 7,5 – 8,0. W każdym razie płyn chłodzący w silniku powinien mieć lekko zasadową wartość (pH >7), natomiast nigdy kwaśną (wartość pH<7), ponieważ w przeciwnym razie może dojść do uszkodzenia uszczelek. Z tego powodu każdy płyn niezamarzający zawiera dodatki wiążące kwasy i utrzymujące zasadowość płynu chłodzącego. Jeżeli do przygotowania mieszaniny stosuje się tylko wodę destylowaną o wartości pH niższej od wody z kranu, może dojść do powstania kwasów. W takiej sytuacji szybciej zostaną zużyte dodatki w płynie niezamarzającym, mające za zadanie wiązanie tych kwasów. Może to skrócić żywotność płynu chłodzącego. Dlatego też niewielkie ilości minerałów zawarte w wodzie z kranu stanowią mniejszy problem niż gorsza wartość pH wody destylowanej.
Smarowanie układu chłodzenia:
Dodatkowo płyny niezamarzające mają właściwości smarne, co umożliwia wykorzystanie płynu chłodzącego jako środka smarnego w układzie chłodzenia (np. pompa wody, termostat, zawory ogrzewania). Ma to szczególne znaczenie w przypadku mechanicznego uszczelniacza pompy wody, który bez płynu niezamarzającego szybko może się zużyć. Stałe smarowanie i chłodzenie jest koniecznym warunkiem właściwego funkcjonowania mechanicznego uszczelniacza przez cały okres użytkowania. Jest to możliwe dzięki niewielkiemu przepływowi płynu chłodzącego przez uszczelniacz. Wyciek pomiędzy pierścieniem ślizgowym a pierścieniem kontrującym (nieruchomym) jest niewielki i jeszcze w pompie dochodzi do jego odparowania. Jednakże płyn chłodzący może przedostać się do wolnej przestrzeni za pierścieniem ślizgowym, a później wyciekać przez otwór spustowy. Taki odpływ jest przewidziany przez producenta i nie może być podstawą reklamacji. Jeżeli zostanie użyty niewłaściwy płyn chłodzący, pierścień ślizgowy trze na sucho o pierścień kontrujący bez chroniącego filmu smarującego. Jednocześnie w wyniku tarcia powstaje ciepło, które może uszkodzić uszczelniacz mechaniczny.
Ochrona przed korozją:
Inhibitory zawarte w płynie niezamarzającym, chronią także przed korozją i zjawiskiem kawitacji oraz zapobiegają powstawaniu osadów i zjawisku pienienia się. Krzemian jest dodatkiem o doskonałych właściwościach antykorozyjnych. Jeżeli proporcje mieszania płynu niezamarzającego i wody zostaną błędnie wyliczone, w określonych warunkach gotowy płyn chłodzący będzie zawierał zbyt niską ilość chroniących inhibitorów. Może to doprowadzić do korozji w całym układzie chłodzenia (Rysunek).
W takim przypadku rdza, złogi wapna lub zanieczyszczenia mogą uszkodzić powierzchnie uszczelniacza mechanicznego i łożysko pompy nie będzie uszczelnione.
Wskazówka: Podczas wymiany czynnika chłodzącego zaleca się czyszczenie i płukanie układu chłodzenia. Nie wolno ponownie wykorzystywać spuszczonego płynu. Czynnik chłodzący jest odpadem specjalnym!
Płyny niezamarzające Febi: Zabezpieczenie przed warunkami pogody oraz korozją!
Eksperci w serwisach EuroWarztat zajmą się doborem odpowiedniego płynu!
